16 outubro 2009

Coplas de cegos.

No CD que leva como título "Cantos, Coplas e Romances de Cego" editado por Ophiusa no ano 1.998, aparece recollida a Copla de Cego que relata un suceso tráxico acontecido en Guitiriz.
As parroquias do noroeste do concello ( Miraz, O Seixón e Anxeriz sobre todo), tiñan querenza a ir facer as compras  e resolver os seus asuntos ( agás os administrativos evidentemente ) ás terras de Parga e Guitiriz. Mesmo moitos dos rapaces daqueles tempos - non tan afastados-- realizaban os seus estudos en Parga ou Guitiriz. Non é estraño, polo tanto, que pervivisen na memoria feitos relacionados co concello limítrofe como é o caso.
Este Cd (dobre) é unha recompilación realizada por Mini e Mero (Xosé Luis Rivas Cruz e Baldomero Iglesias Dobarrio).
A informante é Carmen Morandeira e a copla é a seguinte:

Últimos de diciembre
el día veintitrés
salieron de Guitiriz-e
tres guardias a recorrer-e

A recorrer las ferias
sus caminos guardar,
la muerte de dos guardias
venimos i-a contar-e.


Salleron de Ghitiriz,
seghundo dicho llevo
y llegharon a Pargha
todos en tren correo.

Desmontaron del tren
con idea del río atravesar-e,
la muerte de dos ghuardias
venimos i-a contar-e.

Por no bajar al puente
que se llama de Roca
llegharon al molino
mojados como sopa.

Le dicen al molinero
si los iba a pasar-e,
la muerte de dos guardias
venimos i-a contar-e.

El molinero les digo
que no los iba pasar-e
que el río iba muy lleno
y se iban a ahoghar-e.(1)

Montaron en la barca
dos guardias y el barquero
y el sobrino del cura
y también el molinero.(2)

Cogió los remos el cabo,
disgracia preparada
a poco que remaba
llena la barca de aghua.

Se abrazan unos en otros
y juntaron las rodillas
a la Virgen envocaron
y se hundió la barquilla.

Un guardia y el barquero
a nado han salido
bastante lastimados
con los golpes del río.

Allí se ahogharon
dos padres de familia,
el cabo tenía dos hijos,
y Peña cinco tenía.

El día veinticinco
once de la mañana
los quitaron del río
y a Guitiriz los mandan.

Y lloraba la hija
y lloraba la madre
también lloraba el hijo
la muerte de su padre.

Aquí termina la historia
que lágrimas vino a dar
la muerte de dos guardias
venimos i-a contar-e.

(1): Informan os recompiladores que noutras versións dise: " Dice el cabo con voz alta/ que remar sabe él/ montaron en la barca/ ambos y juntos tres".
(2) Tamén aquí hai outras versións: "Que i-era el molinero". Segundo os relatos de tódolos informantes este incluído, o sobriño do cura e o muiñeiro eran a mesma persoa.

0 comentarios:

 
Creative Commons License
Esta obra publícase baixo unha Licenza de Creative Commons.